“Scheidsrechter schopt speler”, was vorige week een opvallende kop boven een nieuwsbericht dat in de social (voetbal-)media verscheen. Het zal ook u wel zijn opgevallen. De scheidsrechter van dienst bij de wedstrijd tussen Steenwijk en LEO (Leens), de heer Martin Frankena was het getreiter van een speler van Steenwijk zat en gaf hem bij het weglopen na een woordenwisseling een schopje. Had hij uiteraard nooit moeten doen, maar er was het nodige aan vooraf gegaan en voor hem was de maat vol. Fout natuurlijk, maar hij gaf meteen ook aan dat hij het terecht zou vinden als de KNVB maatregelen tegen hem zou nemen. Hij zou elke straf accepteren, want hij was fout. Einde bericht.
Afgelopen zaterdag een groot artikel in de Leeuwarder Courant (LC) onder de kop: “Er gaat binnenkort weer een dode vallen”. Heeft u wellicht ook gelezen en anders moet u dat alsnog even doen. Het blijkt een interview te zijn met de bewuste scheidsrechter. Hij wilde graag zijn verhaal kwijt, de journalist van de LC was wel geïnteresseerd en zo geschiedde. De heer Frankena legt uit wat er is gebeurd, praat niks goed, maar geeft wel zijn verklaring. Iedereen mag zelf oordelen, de aanklager van de KNVB, maar wij als lezers ook.
Zijn boodschap is vooral dat hij vind dat scheidsrechters vogelvrij verklaard zijn en dat dit -in navolging van destijds in 2012 met grensrechter Richard Nieuwenhuizen- binnenkort weer gaat leiden tot een dode. “Op bijna elk sportpark hangt wel ergens een bord met ‘RESPECT’, maar pal naast zo’n bord staan ouders de scheidsrechter elke week wel ergens verrot te schelden”, aldus Frankena. Ik snap zijn frustratie en waarschuwing wel. Bij ons op het Oostersportpark hangt ook een bord met gedragsregels voor toeschouwers (en ouders). En ook ik hoor nog wel eens geluiden rond het veld die niet in overeenstemming zijn met wat er op dat bord staat. Punt van aandacht!
In het artikel wordt ook nog een voorbeeld aangehaald van een jonge scheidsrechter die bij een jeugdwedstrijd in Sneek werd uitgescholden met een k-woord en daarvoor terecht een rode kaart gaf aan de scheldende speler. Twee vaders waren het daar niet mee eens en gingen verhaal halen. De scheidsrechter in kwestie kon maar net op tijd worden ontzet en was zwaar aangeslagen.
En bij het lezen van dit voorbeeld, moest ik denken aan een voorval onlangs bij een wedstrijd van ons eigen jeugdteam JO17-1. Het was in het weekend waarin overal in Nederland bij voetbalwedstrijden werd stilgestaan bij racisme en discriminatie, naar aanleiding van wat er een week eerder was gebeurd bij de wedstrijd tussen Den Bosch en Excelsior. Ook bij de wedstrijd van onze JO17-1 werd met een minuut stilte aandacht geschonken aan deze problematiek. Maar helaas, ook in deze wedstrijd werd een speler van Zeerobben op ontoelaatbare wijze aangesproken op zijn huidskleur. Hij raakte daar logischerwijs door van streek, voelde zich in de steek gelaten door de scheidsrechter die niet ingreep en zo raakten de gemoederen verhit. De bom barstte aan het einde van de wedstrijd toen eerst een voor de overwinning beslissend doelpunt van Zeerobben op zeer dubieuze gronden werd afgekeurd en tot overmaat van ramp de gelijkmaker van de tegenpartij in blessuretijd onder exact gelijke omstandigheden wel werd goedgekeurd. Mede gesteund door ouders gingen spelers van Zeerobben verhaal halen bij de scheidsrechter, die zich begrijpelijkerwijs bedreigd voelde. Ondanks alle begrip voor de aanleiding en voorgeschiedenis, is zoiets niet goed te praten van onze kant. Gelukkig greep een jeugdbestuurslid van ons in, nam de scheidsrechter in bescherming en wist de zaak te sussen.
Jammer genoeg konden sommige spelers van Zeerobben het niet nalaten om zich later op social media op negatieve wijze uit te laten over het voorval. Ik kom daar later nog even op terug.
Een rapport volgde en de KNVB opende uiteraard een vooronderzoek in een strafzaak waar ook de uitingen op social media in werden betrokken. Dat proces loopt nog en de leiding van ons team verdiend een dikke pluim voor de wijze waarop ze in het vervolg met de situatie zijn omgegaan. Hoe ze de groep en individuele spelers hebben aangesproken op hun gedragingen, hoe ze in dat verband kozen voor opvoeden in plaats van straffen en hoe ze een en ander hebben verwoord (en ook door spelers hebben laten verwoorden) in het rapport aan de KNVB. Chapeau, hoe triest de aanleiding ook was.
Zo langzamerhand gaat u zich misschien afvragen waarom ik dit alles schrijf in een Kerstgedachte. Wat is dan die Kerstgedachte?
Kerst is onder andere een periode van bezinning, verzoening, vreedzaamheid en “samen”. En tegelijkertijd zijn de Kerstdagen zo vlak voor de jaarwisseling ook altijd een soort van venster naar een nieuw jaar, naar nieuwe hoop. Via dat venster van Kerst kijken we vooruit naar het nieuwe jaar en wensen dat het in de toekomst beter zal gaan. Vergeven wat fout was, wat niet helemaal goed ging en met een schone lei en goede bedoelingen de toekomst in. En zo denk ik dat het verhaal van scheidsrechter Frankena en het voorval bij onze JO17-1 de basis kunnen vormen voor verzoenende Kerstgedachten. Dat het mogelijk straffen van scheidsrechter Frankena (hoe “logisch” misschien ook) niet echt zal leiden tot oplossen van de oorzaak, of de aanleiding van zijn fout, namelijk het gedrag van voetballers jegens scheidsrechters. En dat het bestraffen van het gedrag van onze spelers van JO17-1 niet zal voorkomen dat anderen zich racistisch uitlaten of dat scheidsrechters weer fouten zullen maken. Waar het in essentie om gaat is dat wij er de lering uit moeten trekken dat primair reageren meestal leidt tot escalatie. Dat we beter eerst tot 10 (en soms misschien wel tot 100) moeten tellen, alvorens we reageren op situaties. Dat afreageren op vermeend onrecht dat ons word aangedaan meestal niet leidt tot begrip, laat staan tot verzoening.
De insteek van opvoeden in plaats van straffen kan leiden tot wijsheid en vanuit wijsheid kan verdraagzaamheid en acceptatie ontstaan. Dat lijkt me een mooie Kerstgedachte.
En dan zou ik nog even terugkomen op de uitingen via social media. Al dan niet toevallig hebben we binnen de PR/redactie commissie een protocol ontwikkeld waarin omgang met social media vanuit Zeerobben geregeld zal worden. Een concept ligt klaar en zal binnenkort worden voorgelegd aan het bestuur.
Het uiteindelijke doel van dit protocol is om te voorkomen dat ondoordachte, negatieve uitingen al dan niet onder de vlag van, maar in ieder geval in relatie tot Zeerobben via social media worden gedaan. Dat we ook hier eerst tot 10 of tot 100 dienen te tellen alvorens primair ergens op te reageren. Ik vind het namelijk ook een mooie Kerstgedachte dat we Zeerobben in het komende jaar met z’n allen louter op positieve wijze vertegenwoordigen en naar buiten brengen. Door ons te verenigen, door plezier met en aan elkaar te beleven. En door goed en sportief te presteren, zowel op het veld als ook daarbuiten. In de besloten wereld van onze kantine, maar ook in de buitenwereld en dus zeker ook op de digitale snelweg. Laat je niet leiden door onderbuikgevoelens en emotie, maar put uit wijsheid.
Mede namens mijn mede bestuursleden wens ik u hele fijne Kerstdagen. Wij zien jullie graag allemaal op 28 december bij de Oudejaarsinstuif om elkaar dan ook een goed 2020 toe te wensen.
Johannes Woudstra, voorzitter
